محیط‌زیست حریف خربزه‌کاران متخلف ماهنشانی نمی‌شود
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»؛ ماهنشان یکی از شهرستان‌هایی است که به دلیل خاک حاصلخیز، آب و هوای مناسب و همچنین به دلیل مجاورت با رودخانه قزل‌اوزن و تأمین آب فراوان از قطب‌های مهم رواج صنعت کشاورزی در این منطقه محسوب می‌شود.
بیشتر بخوانید
در روستاهایی که در مجاورت قزل‌اوزن قرار دارند بیشتر کشت محصولات باغی مانند زرد‌آلو، سیب، انگور، پسته و هلو رواج دارد. در حدود چند دهه اخیر به دلیل شرایط یاد شده امکان کشت صیفی‌جات با کیفیت عالی نیز در این شهرستان فراهم شده است.
کشت صیفی‌جات و در رأس آن‌ها خربزه در اوایل به صورت کشت‌های محدود انجام می‌شد و با توجه به بازدهی خوب و مطلوب با گذر زمان این مقدار کشت افزایش یافت.
رتبه اول ماهنشان در کشت صیفی‌جات استانی
کشت صیفی‌جات می‌تواند نقش بسزایی در ایجاد اشتغال و اقتصاد منطقه داشته باشد اما تولید و بهره‌برداری بیش از حد ظرفیت منطقه نیز عوارض نامطلوب و جبرا‌ن‌ناپذیری را به دنبال خواهد داشت.
در شهرستان ماهنشان ۲ هزار هکتار از راضی زیر کشت صیفی‌جات بوده که عمده‌ترین این تولید خربزه است به طور کلی می‌توان گفت در ۹۰ درصد از اراضی زیر کشت صیفی‌جات محصول خربزه کشت می‌شود.
خربزه‌های تولیدی در ماهنشان کیفت بالا و طعمی شیرین دارند و میزان بهره‌وری محصول نیز ۳۰ تُن در هکتار است که سبب شناساندن منطقه در زمینه تولید صیفی‌جات می‌شود و از طرفی عایدی خوبی برای کشاورزان به دنبال دارد. این شهرستان رتبه اول تولید صیفی‌جات در سطح استان را دارد که این امتیازی مثبت برای شهرستان و کشاورزان منطقه محسوب می‌شود اما این کشت و برداشت تا جایی مثبت تلقی می‌شود که بر اساس الگوی کشت و رعایت قوانین حفظ محیط زیست پیش رود و اگر از این میزان افزایش پیدا کند نه تنها سودی برای منطقه ندارد بلکه به زیان شهرستان بوده و تبعات منفی در پی خواهد داشت.
کشت صیفی‌جات بر اساس الگوی کشت
به طور کلی الگوی کشت به نسبت زمین زیر کشت محصولات مختلف در مقاطع زمانی متفاوت اشاره دارد، این امر بیان کننده زمان و ترتیب محصولات در یک منطقه خاص است.
هر گونه تغییر در الگوی کشت باعث می‌شود که تغییر در نسبت زمین تحت محصولات مختلف و زمان محصولات ایجاد شود.
الگوی کشت بر اساس میزان بارندگی، دما، آب و هوا، تکنولوژی و نوع خاک تعیین می‌شود که برای حفظ شرایط منطقه و رعایت توازن، پیروی از این الگو لازم و قطعی است که در صورت تخطی می‌تواند نتایج منفی بر آن محیط داشته باشد. در شرایط کنونی که از ماهنشان به‌عنوان قطب کشت خربزه در استان یاد می‌شود میزان تولید این محصول از الگوی کشت فراتر رفته است.
از طرفی دیگر در کاشت خربزه و صیفی‌جات، جهت بهره‌وری بالاتر، رشد سریع‌تر و کاهش مقدار آب مصرفی از کاورهای پلاستیکی خاص استفاده می‌شود و بعد از اتمام فصل کاری این کاورها جمع‌آوری نمی‌شود. با توجه به اینکه پلاستیک و نایلون‌ها در طبیعت حدود یک هزار سال زمان برای تجزیه زمان نیاز دارد وجود این امر علاوه بر مشکلات زیست‌محیطی که برای جوامع امروزی در پی دارد، برای دوره‌های بعدی نیز معضلاتی خواهد داشت.
وجود این پسماندها و زباله‌ها که در پایان فصل کاری جمع‌آوری نمی‌شود به وسیله باد و باران و عوامل دیگر در منطقه پخش شده و سبب زشت و ناپسند شدن شکل ظاهری طبیعت می‌شود و جلوه‌ای ناخوشایند به مناظر می‌دهند.
با این شرایط خشکسالی در سال‌های اخیر سبب کاهش آب رود قزل‌اوزن شده است و کشت محصول از جمله صیفی‌جات و خربزه فراتر از الگوی کشت صدمه بزرگی در این زمینه وارد می‌کند و زمینه بروز انواع مشکلات را فراهم می‌کند.
اطلاع‌رسانی جهت پیشگیری از کشت‌های غیر مجاز
میثم غلامی، مدیر امور منابع آب ماهنشان در گفتگو با خبرنگار موج‌رسا گفت: در شهرستان ماهنشان، شاهد انتقال آب‌های غیر مجاز به اراضی دیم و غیر آب‌خور هستیم.
وی با بیان اینکه این امر طی چندین سال گذشته رواج بیش‌تری پیدا کرده است افزود: در شهرستان ماهنشان در سال جاری اقدامات پیشگیرانه‌ای نظیر اطلاع‌رسانی از طریق نصب بنر در سطح روستاهای مهم که این موضوع در آن‌ها گسترش دارد، در ابتدای سال زراعی انجام گرفت.
مدیر امور منابع آب ماهنشان خاطرنشان کرد: علاوه بر اقدامات فوق، از طریق دهیاری‌ها و شوراهای اسلامی نیز ممنوعیت انجام کشت‌های غیرمجاز را اطلاع‌رسانی و عواقب و نتایج آن را نیز بیان کرده‌ایم.
وی گریزی به تاثیر مثبت این اقدامات زد و یادآور شد: تاثیر مثبت این فعالیت‌های پیشگیرانه بر این شد که میزان کشت غیر مجاز محصول ۵۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش پیدا کند و به طور کلی تخلفات کمتر شده است.
غلامی خاطرنشان نمود: در برابر برداشت‌های غیرمجازی که انجام می‌شود مقابله و برخورد با این برداشت‌ها جزو وظایف سازمانی و اولویت کاری ما است که امسال هم جلساتی قبل از شروع سال زارعی با متخلفان برگزار شده است و تاکید ما بر این بود که تخلفی انجام نشود.
وی با بیان اینکه برخی از صیفی‌کاران محصولات را به روش غیرمجاز کشت کرده‌اند تصریح کرد: پیگری این موضوع در مرحله اول همکاری نهادهای مربوطه را می‌طلبد.
وی با بیان اینکه پیشگیری از انجام تخلفات در اولویت قرار دارد تاکید کرد: برای افراد متخلف از طریق مراجع قضائی دادخواست ارائه شده است و مراحل قانونی جهت برخورد انجام گرفته که نتیجه این برخورد سبب ایجاد بازدارندگی می‌شود (از باب اخذ جرائم و خسارت‌های دولتی).
انسداد چاه‌های غیرمجاز
غلامی به انسداد چاه‌های غیرمجاز نیز اشاره کرد و افزود: گاهی مشاهده می‌شود که برداشت‌هایی از سطح رودخانه‌ها و یا چاه‌های غیرمجاز انجام می‌شود. بر اساس لیست چاه‌های شناسایی شده برای پُر و مسلوب‌المنفعه کردن این چاه‌ها اقدام جدی انجام خواهد شد.
وی یادآور شد: برای این اقدامات همانند گذشته نیازمند همکاری موثر و همراهی مراجع قضائی و به‌ویژه نیروی انتظامی هستیم.
مدیر امور منابع آب ماهنشان عنوان کرد: محدودیت و کمبود جدی آب در این شهرستان، مدیریت صحیح منابع و مصارف آب را می‌طلبد و این مهم بدون حمایت و همکاری سایر دستگاه‌های اجرایی ذیربط در شهرستان نظیر جهاد کشاورزی و مسئولان و مقامات سیاسی و مذهبی میسر نخواهد بود.
وی تصریح کرد: با هر برداشت غیر مجازی که از محل آب‌های سطحی یا آب‌های زیر زمینی انجام می‌شود باید برخورد و پیشگیری شود، متعاقباً در جریان آب‌های سطحی و زیر زمینی تاثیرگذار خواهد بود.
وی افزود: این برخوردها و اطلاع‌رسانی و اقدامات پیشگیرانه که امسال مجدانه مورد انجام قرار گرفته تاثیر بسزایی در کاهش کشت و برداشت غیر مجاز داشته است.
تشکیل گروه بازرسی توسط نهادهای مرتبط
حسینعلی ملکی، رئیس اداره محیط زیست ماهنشان در گفتگو با خبرنگار موج‌رسا گفت: با توجه اهمیت موضوع نایلون‌های استفاده شده در کشت صیفی‌جات به ویژه خربزه جلسات متعددی در این زمینه توسط نهادهای مربوطه برگزار شده است.
وی بیان کرد: مقرر شد به صیفی‌کاران فعال در منطقه در زمینه جمع‌آوری پسماندها هشدار داده شود تا بعد از اتمام فصل کاری پسماندها به صورت کامل جمع‌آوری شده و مانع آسیب به محیط زیست شوند.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان ماهنشان با بیان اینکه جمع‌آوری این پسماندها هزینه چندانی احتیاج ندارد عنوان کرد: کشاورزان می‌توانند در پایان فصل کاری و برداشت، سیستمی پشت ادوات کشاورزی تعبیه کرده و امر جمع‌آوری به سهولت انجام شود.
وی خاطرنشان کرد: بر اساس جلسات برگزار شده گروه‌های بازرسی توسط نهادهای مربوط نظیر اداره منابع طبیعی و آبخیزداری، اداره منابع آب شهر ماهنشان، شبکه بهداشت و درمان، حفاظت محیط زیست و جهاد کشاورزی تشکیل شده است.
ملکی عنوان کرد: این گروه‌ها به صورت مکرر از مناطقی که در آن کشت صیفی‌جات انجام شده بازدید به عمل آورده و به آنان هشدار‌های لازم جهت جمع‌آوری بعد از اتمام فصل کاری را می‌دهند.
وی با بیان اینکه استفاده از پلاستیک به مراتب برای محیط زیست و جامعه مضر است تصریح کرد: وجود این پسماندها برای آیندگان نیز مخرب است پس لزوم و تاکید ما بر این است که این پسماندها هر ساله بعد از فصل کاری جمع‌آوری شود.
عدم رعایت الگوی کشت تبعات منفی دارد
مهدی حسینی، معاون جهاد کشاورزی ماهنشان در گفتگو با خبرنگار موج‌رسا گفت: کشت صیفی‌جات از جمله خربزه زمینه‌ساز تولید و ایجاد اشتغال است اما میزان تولید بر اساس الگوی کشت و میزان کشت هر محصول در منطقه مشخص می‌شود.
وی افزود: برای مثال در شهرستان ماهنشان الگوی کشت ۳۵۰ هکتار است که اگر این مقدار به حدود یک هزار هکتار افزایش پیدا کند به معنای گذر از این الگو است.
معاون جهاد کشاورزی ماهنشان با اشاره به اینکه مساحتی که بر اساس الگوی کشت تعیین می‌شود تاکید بر این قضیه دارد که خسارتی به منابع آبی ندارد عنوان کرد: اگر میزان کشت از مقدار تعیین شده فراتر رود مقدار ورودی آب (آب باران، رودخانه و آب‌های زیرزمینی) با میزان مصرفی آن تطابق نداشته و این به معنای عدم رعایت الگوی کشت است.
وی با تاکید بر اینکه عدم رعایت الگوی کشت تاثیرات منفی فراوانی به دنبال دارد عنوان کرد: این امر زمینه‌ساز کم‌آبی شده و با گذر زمان دیگر امکان کشاورزی و کشت محصول وجود نخواهد داشت.
حسینی گریزی به تاثیر این امر در مناطق تحت کشت زد و گفت: کشاورزانی که امروزه بر اساس الگوی کشت پیش نروند زمینه تعطیلی شغل خود طی سال‌های آینده را ایجاد می‌کنند.
وی با بیان اهمیت این موضوع ابراز کرد: جهاد کشاورزی الگوی کشت از طریق روش‌های مختلفی به کشاورزان عرضه می‌کند که از جمله آن برگزاری کلاس‌های ترویجی، ارسال پیامک و موارد دیگر هستند.
وی تصریح کرد: جهاد کشاورزی الگوی کشت را در اختیار کشاورزان قرار می‌دهد و آن‌ها موظف به رعایت آن هستند و برای نظارت بر این امر اتحاد همه ارگان‌ها را می‌طلبد.
انتهای خبر/